Don Juan eski çağ Meksika şamanlarının dünyasının bizimkinden farklı olduğunu savunur ve şöyle açıklar; bizim dünyamızda duysal verilerin yorumlanması gerekir, evrende ışıltılı lifler halinde dolaşan enerji insan tarafından duyusal verilere çevrilerek bunlar yorumlanıyor ve böylece bizim dünyamız oluşuyor. Bunu “bir dönemin sonu” olarak adlandırıyor ve farklı bir yorumlamanın yönetimi ele geçirmesi olarak açıklıyordu. Castanedaya göre ise bu yorumlama bir dil’di, ve her farklı yorumlama ayrı bir dil sistemi gibiydi. Bu düşüncesinin altyapısını Prof. Lorca’nın bir dersinde oluşturmuştu, Prof. Lorca şöyle demişti “su birikintisinin dibindeki kurbağanın neler duyumsadığı asla bilinmeyecek!” bundan hareketle Castaneda dünyada yaşayan her bir tür’ün çevrelerini yorumlarken özel olarak geliştirilmiş duyuları tarafından aktarılan verileri kullandığı idi; örnek olarak da yarasaların yankılama yöntemi ile oluşturulan dünyalarını anlamamız imkansız olduğuydu. Castaneda, Prof. Lorca’ya olan hayranlığını don Juan’a anlatınca aldığı cevap onu sarstı, “İnsanlara uzaktan hayranlık besleme, bu efsanevi varlıklar yaratmanın yoludur. Profesörüne yaklaş, onunla konuş, onu sına. Eğer davranışları ölümlü bir varlık olduğunu ispat ediyorsa yaptığı herşey planlanmış ve nihaidir. Ancak söyledikleri sadece laftan ibaretse beş para etmez biridir.” Bunun üzerine don Juanın Prof. Lorcayı kıskandığı sanısına varan Castaneda konuşmanın yönünü değiştirmek için “ölümlü varlık” la neyi kastettiğini sordu. Büyücülerin, dünyayı, burdaki amacımızı ve eylemlerimizi anlayabilmenin tek yolu ölümlü olduğumuzun kabulünden hatta bunu somutlaştırmak ve sonuna kadar yaşamaktan geçtiğini, başka türlü bunlarla başa çıkmamızın mümkün olmadığını, ölümümüzün görüntüsünün en ayıltıcı görüntü olduğunu, insanoğlunun ölümsüz bir alemde yaşadığına inandığını ve hiç ölmeyecekmiş gibi davrandını anlattı don Juan, bunun sonucunda en büyük hatamızı; evreni zihinlerimizin içine sığdırabileceğimizi sandığımızı ilave etti. Castaneda, don Juan’ın dediği gibi Prof. Lorca’yı sınamak için epeyi uğraştıktan sonra bir gün onunla konuşmayı başardı ve Lorca nın bilşsellik hakkında “Senin sorunun, nerdeyse doğduğumuz günden beri tümüyle aşina olduğumuz günlük dünyamızın bilişsel sisteminin, büyücülerin dünyasına ait bilişsel sistemle aynı olmaması.” demesi üzerine izlenecek tek yol olduğunu anladığını ve bu yolun Profesörun fikirlerini takip etmek olduğunu söyledi. Don Juan tabi ki bu cevabı beğenmedi ve Castanedaya Profesörün iddia ettiği gibi biri olmadığını, ondan alınabilecek tümünü aldığını ve ondan vazgeçmesi gerektiğini söylemesine rağmen Castaneda hocasının takipçisi olmayı sürdürdü ve bir gün hocasının yeni bir kavramıyla karşılaştı; başka bir bilişsellik dünyasında bilimadamı-ziyaretçi. Amaç şamanların farklı davranış biçimleri üzerindeki odaklama, sürat, kesinlik gibi kapasitesini ölçmekti. Don Juan projeyi çok komik bulduğunu, şamanların sıradan insanlardan daha zeki, daha hızlı oması mümkün olmadığını, anlaşılmayan olgunun şamanların dünyası ile sıradan insanın dünyasında benzer hiçbir şeyin bulunmadığını söyledi. Bütün bunlar Castanedanın hocası Prof. Lorcaya çok daha sorgulayıcı olarak bakmasını sağlamış, şamanların dünyasının standart bilişsellik araçlarıyla ölçmeye ve değerlendirmeye olanak olmadığını ve sonunda iki düşünce arasında bir köprü kurmanın tamamen imkansız olduğunu anlamıştı. Don Juan’na bunları anlattığında, tüm bu karışıklığın sıradan insanların, daha önce de söylediği gibi, kendilerini ölümsüz zannettikleri ve ölümsüz gibi davrandıklarından kaynaklandığını yineledi. Prof. Lorca için de; “ölümle ilgili kaygılarının icabına bakmıştır, gömülecek mezarını dahi satın almış, ailesini geçimine devam etmesi için yüksek bir hayat sigortası da yaptırmıştır, ölümle ilgili işini hallettiğine göre de sadece işini düşünür.” dedi ve Nagual Julian’ın anlattığı bir öyküyü anlattı;
Eski Romada savaştan başarı ile dönen muzaffer komutanlar geçit töreni yaparken yanlarında bir köle bulunurmuş, bu kölenin görevi bütün bu ün ve ihtişamın geçici olduğunu kulaklarına fısıldamakmış.
Bizde bu kölenin yaptığını “ölüm” yapar, şaşmaz bir akıl hocası ve asla yalan söylemeyen tek varlık.