1

Konu: Şamanizm Ansiklopedisi

Şamanizm :

Geleneksel ve Çağdaş Şamanizm insiye olmuş şamanlar tarafından ustalıklarıyla farkındalığın değişik durumlarında yapılan görülebilir uygulamalardır. Şamanizm, şamanın sıra dışı gerçeklikte başlayan ve bunları sıradan gerçeklik taşınan sonuçlarıdır.

Trans Şamanizmin teknolojisidir. Şaman yöntemleri, şamanın ruhu bedenini terk ederek ruhlar dünyasına gitme yolculuğunu, veya cisimleştirmeli translar ki hastanın fiziksel dünyasında çalışması için şaman yardımcı ruhunu kendi bedenine girmesi için çağırmayı kapsar. Transın şekli ve derinliği şamanın tören esnasındaki ihtiyaçları tarafından belirlenir.

Bu faaliyetler şamanın kaynağı olan bilgi ve erk, yardımcı ruhlar ile olan ilişkilerine göre gerçeğe dönüşür. Şamanlar şifa ve kehanet törenlerini yönetir. Törenler etkili ve amaca uygun olduklarında belirli bir sıraya göre tekrarlanmaz. Şamanlar törenin doğrudan yaratıcı ve uygun trans durumu ile yardımcı ruhlarına ulaşır.

Gizemli dinlerin başlangıcı için ilk örnek olmasına rağmen, Şamanizm bir din değildir. Şamanizmde ne dogma, ne kilise ne inanç ne de ilahi bir kişileştirme mevcuttur. Dua ve kurban var, ancak bu dinlerin soyut şeklindeki tapınma değildir. Bunlar sıradan, günlük, refahtaki dengeyi düzeltmek için yapılan eylemlerdir.

Şamanizm ruhsal disipline ihtiyaç duyar. Bu hizmet yolu olgun bir şaman için kişisel özveri ve en yüce esrarlı gelişmelerin uygun durumunu gerektirir. Şamanizm, yaşamın ve kişisel ötesi deneyimsel transın erkinin her dayanak noktasına erişir. Usta şaman için Şamanizm, yüce esrarlı geleneklerde bulduklarını açığa vurmaktan başka bir şey değildir.

Çağdaş Şamanizm :

Şamanizmin yaşayan sanatıdır; şekli toplumun gerekli ihtiyaçlarını karşılamak için değişir ve gelişir. Kişiler, toplumlar, çevre, ve ruhsal dünya hepsi zaman içinde gelişir. Şamanın bu değişikliklere, şaman yolculuğu olarak bilinen farkındalığın değişik durumlarındaki ruhsal dünyadan, yeni bilgilere ulaşarak sürekli olarak uyması gerekir. Çünkü Şamanizm uyma yeteneği ile çağdaş zamanlarda etkili şifa uygulaması olmaya kesinlikle devam etmektedir.

Çağdaş Şamanizm kadim şamanların olduğu gibi diğer disiplinlerden şu şekilde ayırt edilir; 1) Farkındalığın değişik durumlarındaki ustalık, 2) bu değişik farkındalık durumlarında ruhlarla doğrunda bağlantı ve 3) topluma hizmet. Çağdaş şamanlar insanların ve ruhların arasındaki uyumu sağlamak için çağrılır. Ruhsal alemlere yolculuk yaparak, yardımcı ruhlarına sorunun kaynağını ve bunu nasıl uyuma çevireceklerini göstermesi istenir. Verilen tanıya göre şaman, şaman şifa ilkelerine göre, değişik geleneksel şifa yöntemleri veya yeni yöntemler yaratması gerekir. Şaman uygulama ve tören şekilleri çevre şartlarının değişmesine cevap olarak sıklıkla değişmesine rağmen, şamanın işlevi değişmez.

Çağdaş Şamanizm öncelikle insanların şifa, rehberlik gibi kutsal bilgilere ulaması ihtiyacına cevaptır. İnsanlar ataları gibi sonsuz ve anlaşılmaz bir evrende yaşarlar. Bu deneyim varoluş ihtiyaçları ve fiziksel hayalde anı aşma ve diğerleri ile Tanrıdan ayrı olma arzusu yaratır. Psikolojideki kişilik ötesi şu anki araştırmalar esrime hali (herhangi bir şeyle bağlantı kurma) insanın yemek, içmek ve uyumak gibi temel ihtiyacıdır. Araştırmalar göstermiştir ki, sıradan insanın esrime hali deneyimine geçmeyi reddetmesi veya esrime halinin dışa vurulması yaşamı doğrulayan işlevi tarafından yönetilmemesi, davranışlarını şiddet ve patolojik olmaktadır. İnsanın sağlığını belirlemek için ruh durumuna bakan Şamanizm, insanın varlık ve esrime ihtiyacının uygun olarak karşılandığına bakmaktadır.

Çağdaş Şamanizmin uygulamasında, şamanların yöntem ve törenleri, çağdaş ruh kaybı, endişe ve korku gibi müzmin sağlık sorunları ile uğraşmak için, etkin bir şekilde uyarlanmaktadır, insanın ihtiyacı olan kutsalla bağlantıya geçmek, ve yanı sıra diğer geleneksel ihtiyaçlar, şamanın ruhsal dünya ile meditasyonuna gerek duymaktadır.

2

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Kozmik Ağaç :

Görünen (fiziksel) ve görünmeyen (ruhsal) dünya arasında tüm evreni birbirine bağlayan en çok göz önüne getirilen (Axis Mundi) Kozmik Ağaç'tır. Kozmik Ağaç, sıklıkla sütün olarak gösterilir, gökyüzünü desteklediği ve tanrılara giden yolu olarak hizmet ettiğine inanılır. Kozmik sütunlara örnek Hristiyanlık öncesi Keltlerin Irminsul, Hindistan Rig Veda'larındaki (dünyadaki en eski kitaplardan biri) skambha, Endonezya'da ve Kwakiutl'larda (kuzey batı Amerika yerlileri) kozmik direk bakırdandır ve Üst Dünya, Orta Dünya ve Alt Dünya olan ruhsal dünyalara, doğrudan bağlantı kurar.

Rüyalar :

Şamanlar, rüyaları ruhlar dünyasına erişmek ve bağlantı kurmak için bir yol olarak isteyerek kullanırlar. Şaman rüyası isteyerek esrime haline girmekle aynıdır. Sıradan rüyalar veya lucid rüyalar ile tamamen farklıdır. Bu yöntem, örnek olarak, Ava-Chiripa şamanları tarafından kullanılır.

Nagual :

Nagual, şamanın hem erk hayvan ruhunu, hem de hayvana değişebilen şamanı ima eder. Nagual Meksika ve Guatemala yerlileri tarafından kullanılır ve Azteklerin “nahualli” kelimesinden türetilmiştir. Varlığın kılık değiştirme veya maskelenme kalitesini kasteder.

Nagualizm :

Orta Amerika'daki şamanların yardımcı ruhunu belirten Nagual kelimesinden türetilmiş antropolojik terimdir. Koruyucu ruhlar, yardımcı ruhlar, veya rehberlik, koruma ve kişisel erk sağlayan benzeri ruhlarla uygulama yapan şahıs veya halklara denir.

3

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Şaman :

Şaman, görünmeyen dünyaya girebilmek için esrimeyi veya farkındalığın değişik durumunu kullanan özel bir tür şifacıdır. Şamanın girdiği, bizi etkileyen, ancak göremediğimiz, ruhsal, duygusal, zihinsel, mitolojik, ilk örnek (arketip) ve rüya dünyasıdır. Şaman görünmez dünyaya girdiğinde, orada bulunan enerjiyi değiştirir ve böylece fiziksel dünyada şifa, av büyüsü ve hava durumunu doğrudan etkiler. Üstelik şaman ruhlarla bağlantı kurarak görünmez dünyadaki hangi enerjiyi nasıl değiştireceğini öğrenir. Ruhlar, var olan görünmez dünyadaki uyumlu enerji örnekleridir. Hayvan, bitki, dağ, atalar, tanrısallık veya element şeklinde; veya şekilsiz; yada ruh sıklıkla Yaratıcı Tanrı olarak izah edilen evrendeki varlık gibi olabilir. Bu ruhla doğrudan bağlantıdaki esrime halinin kullanılışı şamanı diğer uygulamacılardan ayırır.

Farkındalığın değişik durumundaki ustalık dışında, Antropologlar ve diğer bilim insanları şamanı hangi ölçütlerin tanımlayacağı konusunda uzlaşamamışlardır. Geniş, dar, ve orta düzeydeki tanımlamalar aşağıda tartışılacaktır. Anlayışın bu ölçütleri, gerçekten, şamanın ruhumuzu onarmak için nasıl güçlü törenler yarattığını ileri sürememektedir. Bu kitabın amacı şamanı orta tanımlarla en iyi olarak yerine getirdiği birinci amacı belirtmektir. Orta düzeyde tanımlamalar, şamanı diğer farkındalığı değişik durumlarını kullanan ama şifa veremeyen, ve farkındalığın değişik durumlarını kullanmadan şifa verebilen uygulamacılardan ayırt etme girişimleridir. Geniş düzeydeki tanımlar ise sıklıkla esrime kullanan ancak şifacı olmayan şamanları kapsar. Dar düzeydeki tanımlar ise fark etme yeteneğimizi şaşırtarak günlük çalışmada farkındalığın değişik durumunda beceriksiz olan bazı şamanları hariç tutar.

Orta düzey bir şaman aşağıdakileri uygulayabilecek ustalığa erişmiş olan bir şamandır:

1. Farkındalığın değişik durumuna erişip, bu durumda kendini kontrol eden, ve kendi isteği ile sıradan duruma dönebilen;

2. Ruhlar dünyasında ihtiyaçlara aracılık eden, ve bu bilgileri fiziksel dünyada toplumunun anlayabileceği bir ustalıkla kullanabilen;

3. Doktorlar, psikologlar, rahipler, ve liderleri gibi disiplin uygulamacıları tarafından karşılanamayan toplumunun ihtiyaçlarına yararı dokunan;

Bu orta düzey tanımlama Eliade'nin “Şamanizm: İlkel Esrime Teknikleri” kitabından sıklıkla alıntı yapılan dar düzey tanımlamadan farklıdır. Eliade'nin temel tanımlaması özellikle şamanın geçerli tek esrime hali olan bedenini bırakıp farkındalığın değişik durumundaki ruhsal dünyaya yolculuğa çıkmak olan “ruhsal uçuş” ile ayrılmaktadır. Ancak, her bir şifa uygulamasında şamanlar sıklıkla bu tür yolculuktaki esrime durumunda, ve cin çarpma esrimesi gibi durumda, ruhsal uçuşun tersine, yardımcı ruhları fiziksel dünyada cisimleştirir.

Bu nedenle, farkındalığın değişik durumlarını şamanın yardımcı ruhları bedenlendirdiği, şaman esrimesi ile eşit olduğu durumları dahil ettim. Bu ekleme ile, orta düzey tanımlama Eliade'nin tanımlaması ile uyumludur.

Eliade, benim dahil etmediğim eşit güç ve yetenekteki diğer bölgelerdekilerde değil de genel olarak kuzey Asya şamanlarına uygun düşen başka ölçütler de ortaya koyarak kendi şaman tanımlamasını daha da darlaştırdı. Bu şaman ölçütleri söyle:

1. Ateşin ustaları olmaları;

2. Parçalanma ve yeniden diriliş deneyimi ile şamanlığa kabul edilmiş olmaları;

3. Koruyucu hayvanlarının olması.

Takip eden nedenlerden dolayı, yukarıda belirtilen şaman tanımlamaları o kadar darlaştırılmıştır ki, bu ansiklopedinin kültürler arası doğasına aykırıdır. Örneğin, ateşin ustası olmak bazı kültürlerde zorunlu bir adım olmasına rağmen hepsinde değildir, bu Şamanın esrimesinin ne kadar derin olduğunu onaylamak içindir. Ateşin ustası, bununla birlikte birçok kültürde şamanlarla hiç bir alakası olmadığı halde kullanılır. Örnek olarak, Çin'deki geleneksel kültürlerde, Sri Lanka, ve Hindistan'da, şaman olmayanlar inançlarını veya bütünlüklerini göstermek için ateşte yürür. Benzer bir şekilde, yüzlerce çağdaş batılı hafta sonu çalışmalarında kişisel olarak güçlü olduklarını göstermek için ateşte yürür. Ateşin ustası, geleneksel veya çağdaş şamanların yaptığı herhangi bir şeyi yapmaz.

Ateş ustalığı için bir diğer görüş ise bazı şamanların iç ateşlerini büyülü bir şekilde geliştirdiğidir. Bu Inuit (Alaska ve Gröland Eskimoları) veya Japon şamanları için zorunlu bir adımdır. Ancak, Kuzey Amerika göller bölgesindeki Midewiwin ile Yeni Zellanda'daki Maori şamanları için gerekli değildir. Ek olarak, başka inanç yöntemleri olan Tibet rahipleri ve Hint çilecileri için bu işlem iç ateşi (esrarlı ateşi) eğitim süreçleri esnasında geliştirir. Bu uygulamalar şamanların gelişmesi için gerekli değildir.

Şamanların yardımcı ruhlar tarafından bir şekilde yakalanıp parçalama rüyası veya görüsü dünya üzerindeki birçok şaman geleneğinde yaygındır. Ancak, bu rüya veya görü için tüm kültürlerde şaman olma zorunluluğu yoktur. Ammassalik Eskimoları için, parçalanma uyanık bir görüde deneyimlenir ve bu kültürde şaman olmak için zorunludur. Güney Afrika Yamana gibi diğer kültürlerde karışık kabul töreni ve eğitim süreci vardır ancak ölüm ve yeniden doğuş mecazı ile doğrudan ilgili değildir. Şaman kökeni ya miras ya da şahsi seçim ile başarılı bir şamanın çırağı olmak durumunda, parçalanma tüm kültürlerde görülmez. Parçalanma tüm kültürlerdeki eğitim aşamalarında önemli bir rol oynamaz.

Pek çok kültürde şamanlar hayvan şekilleri ile yardımcı ruhlarla çalışır. Ancak, bazı kültürler, yardımcı ruhlar için tanrısallık, atalar, veya tarihteki diğer güçlü insan figürleri gibi karışık hiyerarşiler geliştirmiştir. Bu kültürlerde hiyerarşide olduğu gibi hayvanlar sıklıkla tüm şamanlar tarafından güvenilir olarak dikkate alınmaz. Bazı şamanlar yardımcı ruhlarının ataları veya ateş, su gibi elemental ruhlar, yada dağlar, nehirler gibi doğanın ruhları olduğunu söyler. Yardımcı ruhların hayvan şeklinde yaygın olduğu küresel Şamanizmde, onlarla ilişki şamanı tanımlamaz, özellikle Kuzey Amerika gibi yerli kültüründe, yetişkinliğe geçen her kişinin görü esnasında bir erk hayvanı kazanması kabul töreninin bir parçasıdır.

Şamanın geniş tanımlamasını da kapsaması bu ansiklopedinin amacına hizmet etmez.


Örnek olarak, antropologlar, psikologlar, ve inisiye şaman Larry Peters geniş tanımlamanın, şamanın toplumuna hizmet etmek için farkındalığın değişik durumuna girişleri ve çıkışlarını denetleyebilmesini, tek tanımlanan özellik olarak ifade etmeye dayandırdığını ifade eden anlam verir. Bu tanımlama orta düzey tanımlamanın ruhuna uygun olduğu zaman, şamanı diğer farkındalığın değişik durumunu kullanarak şifacılık yapmayan uygulayıcılardan ayırmaya müsaade etmez. Şaman ruhu iyileştirmek ve ruhun geri gelmesini sağlayarak tedaviyi tamamlaması için gerekli olan, belirli bir farkındalığın değişik durumuna bağlanabilmelidir. Bu şamanı farkındalığın değişik durumunu kullanan ama orada faaliyette bulunamayan (medyumlar) veya faaliyette bulunan ancak şifa için gerekli olmayan (büyücüler) uygulayıcılardan ayırt eder. Geniş tanımlama da dar tanımlama gibi geçerlidir, ancak yukarıda bahsedilen orta tanımlama kadar görev yapmaz.

Şamanlar aynı zamanda burada belirtilmemiş çok sayıdaki şiirsel tanımlamalardan esinlenmiştir. Ancak halbuki bununla birlikte – Ruth-Inge Heinze ve Stanley Krippner'in 20. asırdaki şamanlar için dünyanın ilk doktorları, ilk teşhis uzmanları, ilk psikoterapistleri, ilk din görevlileri, ilk büyücüleri, ilk sanatçıları ve ilk masalcıları olduklarını ifade ettikleri tanımları özellikle anlamlı ve kesindir.

Onlar farkındalıklarını tasarlayarak değiştiren ve “ruhsal dünyadan” bilgiler sağlayan “toplumsal atanmış büyücü-dinsel profesyonellerdir. Onlar bu bilgi ve gücü, bütün toplumu ve toplumlarındaki üyeleri sağlıklarına kavuşturmak için kullanırlar.

4

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Üstdünya :

Şaman görüşüne göre herhangi bir şeyin ve her şeyin bir ruhu var veya zaten ruhtur. Şaman tarafından esrime halindeki değişik farkındalık durumunda duyları ile doğrudan deneyimlenen normalde görünmez olan her şey ruh halindedir.

Bir çok farklı kültürdeki, şamanlar tarafından deneyimlenen bu görünmeyen dünya, veya sıra dışı gerçeklikte, üç diyar vardır: Üstdünya, Ortadünya, ve Altdünya. Bu diyarlar sonsuz boşluk ve zaman olmadığından doğrusal değildir.

Üstdünya'ya sıradan gerçeklikteki fiziksel olarak var olan, ve yukarıya doğru uzanan, ağaçların dalları, dağ tepeleri, uçurumlar, ve gök kuşağı gibi şeylerden yukarıya doğru süzülen ateşin veya tütsünün dumanı ile yapılan bir yolculukla, ve bunun yanı sıra, esrime halinde görüdeki gök yüzüne ulaşan bir merdivenle veya uçarak gibi herhangi bir şeyle erişilir. Şamanın ruhu gökyüzündeki açıklıklıklardan yukarıya doğru yolculuk yaparak Üstdünya'nın istenen seviyeye erişir.

Üstdünya'ya yolculuklar sıklıkla ve özellikle esrime durumunda olur, bu şamanın Üstdünyaya erişmek için yardımcı ruhu ile kaynaştığı veya bağlandığı anlamına gelir. Oraya vardığında, şaman yardımcı ruhu ile yolculuğuna devam eder.

Üstdünyada yardımcı ruhlar insansı formlarla (tanrı veya tanrıça), Doğanın veya elementlerin ruhları, erk hayvanları, ve formsuz ruhlar ikamet eder. Şaman bu diyara, bazı bilgileri, yardımcı ruhları ve kayıp ruhları elde etmek girer. Şaman esrime halinde huzur bulmak için de yolculuk eder.

Ortadünya :

Şaman görüşüne göre herhangi bir şeyin ve her şeyin bir ruhu var veya zaten ruhtur. Şaman tarafından esrime halindeki değişik farkındalık durumunda duyları ile doğrudan deneyimlenen normalde görünmez olan her şey ruh halindedir.

Bir çok farklı kültürdeki, şamanlar tarafından deneyimlenen bu görünmeyen dünya, veya sıra dışı gerçeklikte, üç diyar vardır: Üstdünya, Ortadünya, ve Altdünya. Bu diyarlar sonsuz boşluk ve zaman olmadığından doğrusal değildir.

Altdünya :

Şaman görüşüne göre herhangi bir şeyin ve her şeyin bir ruhu var veya zaten ruhtur. Şaman tarafından esrime halindeki değişik farkındalık durumunda duyları ile doğrudan deneyimlenen normalde görünmez olan her şey ruh halindedir.

Bir çok farklı kültürdeki, şamanlar tarafından deneyimlenen bu görünmeyen dünya, veya sıra dışı gerçeklikte, üç diyar vardır: Üstdünya, Ortadünya, ve Altdünya. Bu diyarlar sonsuz boşluk ve zaman olmadığından doğrusal değildir. Altdünya'ya sıradan gerçeklikteki, fiziksel olarak var olan ve aşağıya doğru giden, ağaçların dalları, toprağın altındaki ağaç kökleri, mağaralar, doğal su kaynakları, kaplıca kaynakları, aşağıya doğru uzanan kuyu ve tünellerle ulaşılır. Şamanın ruhu bu açıklıklardan girerek,aşağıya doğru yolculuk yaparak Altdünyanın istediği seviyesine ulaşır. Bundan sonra şaman yardımcı ruhları ile seyahatine devam eder. Erk hayvanı da Altdünyaya aşağıya doğru şamanın seyahatine eşlik eder veya Altdünyada şamana katılır.

5

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Beyaz ve Siyah Samanlar :

Bazı kültürde – örneğin, Sibirya, Saami, ve Endonezya – Şamanizm beyaz ve siyah biçimlerde bulunur. Siyah şamanlar sahip oldukları her şeyi, veya esrime halini kullanıyor; yardımcı ruhlarla çalışırlar, özellikle hayvanlarla; şifa çalışmaları yaparlar; ve Altdünyadaki ruhlarla bağlantı kurarlar. Bu geleneksel şaman biçimi, hastalıkları tedavi etmeyi, ve illetlerle ilgili alçak seviyedeki ruhları kovmayı gerektirir. Siyah Şamanizm burada tanımlanan Şamanizmdir. Beyaz Şamanizm bazı kırsal kültürlerde daha sonra yaratıldı. Dünyanın diğer bölgelerinde rahip olarak adlandırılan bu beyaz şamanlar dua veya kutsama törenleri ile sadece Üstdünya ruhlarına bağlanır. Beyaz şamanlar esrime durumunu, törenleri, veya hayvanlarla, bitkilerle, veya elemantel yardımcı ruhlarla yapılan çalışmalar yapmazlar.

Beyaz ve siyah şamanların olduğu kültürlerde, bunla farklı kişilerdir. Siyah şamanlar gerekli olduğunda kanlı kurban törenleri yapabilirler, beyaz şamanlar ise yalnızca kanlı olmayan sunuları yaparlar. Nepal'in Tamang kültüründe olduğu gibi siyah ve beyaz şamanların özellikleri tek bir kişide birleşebilir. Bu şamanlar istedikleri sonuca varmak için herhangi bir ruhla, herhangi bir yolla çalışırlar.

Kaos :

Kaos tesadüflerin durumudur; kozmos gibi farklı ve düzenli şekillerin yaratılıştan önceki başlangıçta mevcut olan maddenin karışık, düzensiz durumudur. Kaos tanımlaması doğrusal değildir, buna rağmen bilim insanları, havanın, akan sıvıların ve insanlığın davranışları gibi, kaosta evrensel kalıplar bulmuşlardır.

Az sayıdaki şaman, yaratıcı güç gibi doğrusal olmadığını düşünüyor; hatta gizemli güzellikteki kalıpları ile gerçek dünya yapısını yaratan doğrusal olmayandır. Kaos yeni bir görüşün yoludur, karışıklığa aday olan yeni bir tutumdur. Bilimde doğrusal düzeltme ve açıklamalara karşı geriye dönüş akımıdır (düzeni daha küçük ve daha küçük parçalara böler). İnsanların sonunda fark ettiği düzeltmenin bir sonu olduğudur. Bilim insanları, bütünün parçaların toplamından büyük olduğu fikri ile daha fazla ilgilendiler.

Çember :

Çember, nerede ise her şaman kabilesinde bulunan baş semboldür. Sembolik olarak çember zaman içindeki tekrarlamaları veya tekrar tekrar düzene dönüşü temsil eder. Bu gerçek canlılığın her sona erişi, yeni bir başlangıç olduğuna ve bu canlılığın çembere doğru geçişin doğasıda olduğuna dair bir hatırlatmadır.

6

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Arınma :

Arınma seslendirilmeyen veya vücuda ait zorla içeri gireni çıkarma işlemidir. Çıkarma, zorla gelen zararlı enerjiler için bir şaman şifa yöntemidir. Bir arınmayı yerine getirmek için şaman, isteyerek yardımcı ruhunu cisimleştirir ve bazı nesneler, maddeler, veya davranışlarla, zorla gelen enerjileri, hastanın enerji bedeninden dışarı çıkarır. Enerjiler bir kez çıkarıldığında uygun bir şekilde ikna edilirler.

Arınma yöntemleri kültürler arası benzerdir, ancak özel kültürler arasında değişiklikler olabiliyor. Örnek olarak bedeni ağaç yapraklı ile süpürmek enerjiyi toplar ve uzaklaştırır veya bazı içkiler ile bedeni temizlemek arınma yöntemleri yaygındır. Ağaç dalları, taşlar, duman, tüyler, alkol, masaj, şarkı veya sesler, ruhsal eller (şamanın çalıştığı yardımcı ruhun elleri veya pençeleri vs. gibi) veya bu amaç için uyarlanmış kişisel özel eşyalarla yapılan arınma yöntemleri kapsamasına rağmen bunlarla sınırlandırılmış değil.

Kuzey Amerikalı yerlilerin, terleme odası, veya ay odası töreni gibi bazı törenler arınma amacı için tasarlanmıştır. Arınma törenleri bir şamanın zorunlu olarak varlığını gerektirmez. Bedensel enerji çevreden alınmalıdır, veya artık kullanışlı olmayan bir kalıba sokulan, hastanın kendi enerjisinin bir parçası olmalıdır. Dahili veya harici bir kaynaktan gelen bu enerjinin varlığı ve onun eksik hareketi sağlıklı değildir. Eğer kaldırılmazsa, bu gelen enerji zaman içinde bedensel veya sürekli psikolojik, hastalıklara yol açar.

Rüya Görme :

Şamanlar rüya görmeyi ruh dünyasına erişmek veya bağlantı kurmak için kasıtlı olarak kullanırlar. Şaman rüyası isteyerek esrimeye girmeye eşit bir yöntemdir. Hem sıradan rüyadan hem de uyanık rüyadan farklıdır. Örnek olarak bu yöntem Ava-Chiripa şamanları tarafından kullanılır.

Elementler :

Dünya (toprak), Hava, Ateş ve Su, ayrıca bazı Asya veya Afrika kültürlerinde ilave olarak tahta ve/veya metal da elementlerdir. Elementler saf ve esas güçlerdir; büyük güçleri ruhsal varlıklar gibi saf ve karmaşık olmamalarından kaynaklanıyor. Şamanların görünmez dünyaya seyahat ettiklerinde, element güçler fiziksel ve enerji şekilleri için şifalandırıcı olarak kullanılabilir. Şamanlar samimi doğal dünyanın elementleri ile dost olduklarında, bu gerçek güçlerden büyük bir ilgi sağlarlar.

Örnek olarak, sıklıkla inisiyasyona hazırlanmak dört elementin arınma töreni ile başlar. Deneyimli şamanlar, dünya, hava, ateş, su, ve bu elementlerin karışımları olan; sis, pus, buhar, duman, bataklık, rüzgar vs. gibi elementlerin ruhları ile, havayı veya çevrelerini değiştirmek için çalışırlar.

7

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Eksorsizm :

Eksorsizm, bir kişiden, yerden, veya herhangi bir şeyden davetsiz bir ruhu çıkartmaktır. Zorla giren bir zararlı enerjiyi çıkarmak şaman şifa tekniğidir. Davetsiz bir ruhun yaşayan bir varlığa girmesini cin çarpması olarak göz önüne almak gerekir. Bu durumda, davetsiz ruhla mücadele etmek, ev sahibinin yaşam enerjisi ve ev sahibinin bedenine hakim olmakla mümkündür. Eksorsizm, veya cin çarpması için, temel olarak kültürler arasında birbirine uygun yöntemler takip edilir. Adımların hangi sırada olacağı farklı olabilir. Genel olarak bu yedi adımı takip eder:

1. Hastanın bedeni kutsanmış su veya duman gibi kutsal maddelerle takviye edildikten sonra, egemen olan ruh dışarıya çağrılır.

2. Ruha kendisini tanımlaması veya adı sorulur.

3. Ruha ne istediği ve neden hastaya davetsiz girdiği sorulur.

4. Ruha isteklerinin karşılanacağına söz verilir. (Davetsiz ruhun “iblis” olarak tanımlanan Katolik Kilisesinde İSteklerin karşılanacağı sözü verilmez. Bunun dışında diğer yöntemler yerli halklarla aynıdır.)

5. Ruha oradan ayrılması söylenir.

6. İsteksiz olduğunda, ruha oradan ayrılması emredilir.

7. Ruh hoşnut olduğunda ve oradan ayrıldığında, hasta tekrar topluma entegre edilir.

Şaman geliştikçe eksorsizm töreninin genel yapısına daha çok detay ekler.

Her bir adımın nasıl başarıldığı, asli davranışların nasıl olacağı, ve her adıma verilen önem, yardımcı ruhun rehberliğine, çıkarılacak enerjinin doğasına, enerjinin hastaya sahip olma nedenine, ve kültürel beklentiler bağlıdır.

Egemen olan ruh çıkarıldığında, şaman ruhu sıra dışı gerçeklikteki uygun yerine ve verdiği sözleri yerine getirmesi ile eksorsizm tamamlanır. Egemen olan ruh ölümden sonra geçişini tamamlayamamış olduğu meydana çıkarılırsa, yanlış terde olan ruhu Ölüm Diyarına veya tüm ruhların kaynağına doğru eşlik ve onun seyahatini tamamlamasına yardım etmek şamanın işidir. Bu yetenekteki bir şaman, ruh çıkarıcı olarak işlev görür, farkındalığın diğer durumuna girer ve ruhla birlikte sıra dışı gerçekliğe seyahat eder.

Pratisyenler için tehlikeli olan şifa törenlerini sistemleştirmek eksorsizm gibi törenler için yararlı olabilir. Temel yöntemi sistemleştirmek, yöntemi deneme yanılma ile öğrenmek, özellikle şamanın sağlığını kaybetmesine neden olacaksa her şaman için artık gerekli değildir. Törenin bitmesine kadar, sıra dışı gerçekliğe girebildiği ve oradan yeni bilgilere açık kalabiliyorsa, eksorsizm yöntemi hayati ve güçlü olacaktır.

Törenleri sistemleştirmek aynı zamanda törenin seremoniye çevrilme riskini taşır. Seremonilerin ve törenlerin farklı işlevleri vardır. Exorsizm yöntemi seremoni olarak esnek değildir. Bu durumda exorsizm amaçlanan amaca hizmet etmeyebilir. Yardımcı ruhları çağırma yeteneği olmadan ve töreni hastanın ihtiyacına ve davetsiz ruha göre değiştirmemek, eksorsizmin gücünü ve yaratıcılığını kaybeder.

8

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Yardımcı Ruhlar :

Yardımcı ruhlar terimi, ruhların yarattığı sorunları çözmesi için çağrılan şamanların birlikte çalıştığı ruhları ayırmak için kullanılır (görünmeyen dünyanın enerjileri). Tüm yardımcı ruhlar şamanın işinde kullandığı koruma ve özel güçleri sağlar. Yardımcı ruhlar farklı şamanlarla farklı işlevler sağlarlar.

Şamanlar yardımcı ruhların yardımını almak için farkındalığın diğer durumuna girer. Şamanlar, seyahat durumundan yararlanarak görünmeyen dünyaya gireler ve yardımcı ruhlarla orada, veya şamanın bedenine girmeye davet ederek fiziksel dünyada çalışırlar. Şamanın hangi esrime durunu kullanacağı konusunu belirlemek, ruhlarla ne yapmak isteğine ve bazı durumlarda kültürel amaçlara bağlıdır.

Şaman yardımcı ruhları çeşitli biçimlerde deneyimler. Ataların ruhları, hayvan ruhları, ve kültürel ilahlar yaygın olan yardımcı ruhlardır. Doğanın ruhları da yaygındır; diyarın kendi ruhu, belirli diyarların biçimlerinin ruhları, dağlar ve vadiler gibi, suyun, kayaların, havanın ve akla gelebilecek herhangi bir doğanın yapısı dahildir. Bitki ruhları bitki aleminde bulunan tedavi edici varlıkların fazladan işlevlerini şamana öğreten yardımcı ruhlardır.

Şamanlar başlangıçta gökyüzünün ve dünyanın ruhları ile çalışırlar, aynı zamanda toprak, hava, ateş, su, ve bazı Asya kültürlerinde metal ile ağaç elementlerinin ruhları ile de çalışırlar. Doğu, güney, batı, ve kuzey yönleri de bazı kültürlerde yardımcı ruhlar olarak adlandırılır.

Hayvan ruhları tüm türlerin ruhlarıdır. Örnek olarak, bazı şamanlar Ayı ruhu ile çalışır, farklı şamanlarla çalışan çok sayıda Ayı ruhu yoktur. Hayvan ruhlarına aynı zamanda erk hayvanları da denir, ve şamanın hangi işlerde kullandığına bağlı olarak işlevlerine göre farklı sınıflandırılır. Hayvan ruhları genellikle şamanın şifa işlerinde yardımcı olur, totem ruhları ailenin tüm fertlerinden mirasla kalmış ruhlardır, ve ruhlar dünyasında şamanın kimliğini gösteren ve birçok yardımcı ruhu olan şamanların hangi yardımcı ruhlarla çalışacağı düzenlemesi hizmetinde bulunan ruhlardır.

Yardımcı ruhlar etkin olarak kendi bilgeliklerini,erklerini, ve gizlerini paylaşmak için şamanların peşinden koşar. Zorunlu olarak açık olması gerekmeyen nedenlerden dolayı, ilişkiler birbirine bağlıdır. Sözde hem insanların hem de ruhların yaşayabilmesi için birbirleri ile iletişim kurmak ve yardımlaşması gereklidir. Şaman ruhla insan arasındaki bu dayanışmanın önemini fark eder ve bağlantının ve bu iki dünya arasında akan enerjinin hareketine aracılık eder.

Çeşitli nitelikleri olan yardımcı ruhlara erişimi kazanmak, şaman ile yardımcı ruhu arasındaki olağan dışı ilişkinin yalnızca bir yüzüdür. Yardımcı ruhlar aynı zamanda öğretmendir; şamanı kişisel olarak eğitir, gelişmesi ve büyümesi için onu tahrik eder, ve teknik olarak insanlara etki eden görünmeyen dünyanı enerjileri ile çalışma yollarını şamana öğretir.

Şaman yardımcı ruhlarla tanımlamaya ve öğrenmeye devam ettikçe, fiziksel dünya ile ve görünmez dünya ile ilişkisinde sürekli yükselen bir farkındalık geliştirir. Eninde sonunda, vizyonundaki genişlik ve derinlik, şamanı yardımcı ruhlarla ilişkide olduğu tüm şeylere bağlanmayı deneyimlemeye izin vermektedir.

Şaman yardımcı ruhlarla bir çalışma ilişkisi içindedir. Yardımcı ruhlar ne şamana aittir ne de “kontrol” kelimesinin çağdaş anlamı manasında, şaman tarafından kontrol edilmektedir. Şaman yardımcı ruhların bilgeliğine teslim olmayı öğrenmiştir, böylece şamana istenen insani sonuçlar yaratan yardımlara odaklanmaya izin verir.

Şaman veya inisiyeler kendi yardımcı ruhları ile bağlantıyı kaybedebilirler, bu başkalarına yardım etme gücünün kaybıdır. Şamanın yardımcı ruhlarla bağlantısı birçok nedenle kopabilir; şaman yardımcı ruhların istediklerini yapmayı reddederse, şaman yardımcı ruhlarla ilişkisini şerefsiz bir duruma getirirse, şaman güven buhranına düşerse, şaman inanç anlaşmazlığına düşerse, misyonerlerin yerli halkın inancını değiştirdiğinde sıklıkla olduğu gibi veya açıklanamayan ve kazara olaydan bağlantısını koparmak gibi nedenlerle olabilir. Bazen de yardımcı ruhlar eğitim sürecini tamamladığı nedeniyle şamanı terk ederler.

Yardımcı ruhlarla bağlantının yeniden kurulması, olabilir veya olmayabilir, aslında bağlantının neden koptuğuna bağlıdır. Bağlantının yeniden kurulması, kişisel bir törenle başarılabilir, veya topluluğun tamamının odaklanacağı bir törenle olması istenir. Şamanın içinden gelen bir istekle, değişmek veya kurban vermek sıklıkla bağlantının yeniden kurulabilmesi için belirleyici etmendir.

Geleneksel olarak, yardımcı ruhlar kişiye rüyada veya uyanık vizyonda kendiliğinden gelir. Bu kendiliğinden olaya “çağrı” olarak bahsedilir; ve şamanın hayatındaki bireysel farkındalığın uyanış işareti bu çağrıdır. Yardımcı ruhlar aynı zamanda, vizyon çalışmaları veya usta bir şamanın yardım ettiği uzun yolculuklar gibi çömezlerin yaptığı münzevi çalışmalarında da görülebilir. Deneyimli şamanlar istedikleri belirli güç veya becerileri almak için yardımcı ruhlarla konuşabilirler.

Her ne kadar yardımcı ruhlar kendiliğinden ortaya çıksa da, rica ederek onları arayanın vizyonuna cevap verirler, veya şaman yardımcı ruhların gücüne erişip bunu kazanması için, başarılı bir şekilde sessizce yaklaşması ve çalışan bir bağlantı kurması ile de mümkündür.

9

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

İlk Şaman :

İlk Şamanın dünyadaki insanların ihtiyaçlarına yanıt olarak gökten ve Üstdünyadan geldiği söylenir. İlk Şamanın, uçma yeteneği, şekil değiştirme, ve uzayın ve zamanın sınırlarının dışında yaşayabilme gibi tanrısal ve doğa üstü büyük güçleri vardı. Birçok kültürde, ilk Şamanın hikayesi ve ilk Şaman ayrılmaz ve iç içedir. Çoğu Yaratılış hikayeleri, insanların ve hayvanların başlangıcının harika, cennet benzeri bir bir yer olduğunu, ve tanrının yaşayanlarla doğrudan iletişim halinde olduğunu anlatır. Herhangi biri dünyalar arasında bir engel olmadan seyahat edebilmektedir. Tüm varlıklar, özgürlük, sağlık ve güven içinde ölümün gerekli olmadığı bir dünyada yaşamaktaydı.

Sonra, hiç kimsenin hatırlamadığı gizemli bir suç nedeniyle, dünyalar arasındaki iletişim bağlantısı koptu. Fiziksel ve ruhsal dünyalar arasındaki iletişim gittikçe daha zor olmaya ve tüm dünyalı varlıklar kademeli olarak gerçek bilgeliklerini kaybettiler. İnsanlar, artık her şeyle dengeli olarak yaşayamamaya başladılar, böylece izdirap, hastalık ve ölümü deneyimlemeye başladılar. İnsanların, bu yeni dünyalarında nasıl yaşayacaklarını öğretecek ve iki dünya arasındaki yıkık köprünün tehlikeli geçişinin riskini taşıyacak birine ihtiyaçları vardı.

İlk Şaman bir kahraman tanrı idi, değişen dünyada hayatta kalmak için, günlük yaşamın tüm yönlerinin bilgi ve yeteneklerini getiren biri idi. İlk Şaman, insanlara avcılığı, doğadan besin ve bitki toplamayı ve şifa ritüelleri için rehberlik etti. Tüm kültürler, gelenekler, medeniyetler ve toplumların hepsi ilk Şamanın getirdiği bilgilerle kuruldu.

Bazı kültürlerde ilk Şaman Üstdünyadan gelen ve dünyaya yadım etmek için insan şeklini alan, erkek, kadın veya sıklıkla ikisi birden olan kutsal bir varlıktır. Diğer bazı kültürlerde ise ilk Şaman, insanlığın büyük ızdıraplarına cevap olarak ruhlar dünyasından seçilmiştir. İlk Şaman, dünyalar arasında yolculuk yapabilme ve aynı zamanda yaşamda kalmak için gerekli olan yetenek ve bilgelik ruhlar tarafından öğretilmiştir.

Bilim insanı olan Geoffrey Ashe, Paleolitik (Yontma Taş Devri / bugünden 2,000,000 – 10,000 yıl arasında) devrilerdeki kanıtların ilk Şaman öğretisinin ağırlıklı olarak kadınlar tarafından uygulamaya konduğunu, gösterdiğine inanmaktadır. Ashe kadım Şamanizmin bir grup kadın tarafından, en eski güç olan Büyük Gizeme bağlanmalarını rahimleri ile uyguladıkları ritüellerle tanımlıyor. Büyük Gizem cinsiyetten bağımsız olarak Şamanlar tarafından çekilen gücün temel kaynağıdır. Kadının gücü biyolojiktir ve kan gizemi olan doğum ve regl dönemi ile kökten bağlıdır. Daha sonra, Yontma Taş devri toplumları farklı kabilelere ayrıldığında, bilinen başlıca Şamanist uygulamaları gelişti.

Ashe, dünyadaki en eski şaman şeklinin “kadın şaman” (Şamanka) olduğunu izah ediyor, çünkü esas olarak şamanlar kadındı. Daha sonraları, kabilelerin göçleri ve farklı lehçelerin gelişmesi ile “Şaman” kelimesi Tungus lehçesindeki eril anlamlı yapmıştır. Pek çok lisanda erkek şaman için olan kelime daha sonraki gelişmelerden ve farklı kaynaklardan oluşmuştur.

10

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Tütsü :

Tütsü, yandığında güzel bir koku vermesi için kullanılan sedir ağacı veya kopal reçinesi gibi maddedir. Yandığında parfüm veya hoş bir kokulu bir duman veren baharatlar, kurutulmuş bitkiler, ağaç parçaları, veya sakız da olabilir. Seremoni ve törenlerde bir sunu gibi yakılarak katılımcıların arınması ve etkili bir meditasyon veya dua için gerekli olan iç huzuru desteklemek için kullanılır.

Hoş kokular kişilerin tarafından koklandığında farkındalığını hemen değiştirebilir. İnsanların koku hissi beynin en eski bölümü ile ilişkilidir ve beyin ile sinir sistemine en doğrudan bağlı nörolojik yoldur. Koklama sinirleri tütsü gibi bir koku tarafında etkinleştirildiğinde, insanın hormonal sistemini denetleyen beyin ve hipofiz bezi, doğrudan uyarılır ve bireyin iç durumunu değiştirir. Bu nedenle tütsü şaman törenleri için faydalı bir araçtır.

İçten Gelen Ateş :

İçten gelen ateş kültürler arası bir düşüncedir. Her çeşit insan ve olayın açıklanamayan büyülü veya spiritüel her türlü güce yol açması içten gelen ateşle ilişkilendirilir. Bu içten gelen ateş, perhiz, spiritüel uygulamalar, iletişim ritüelleri ile işlenir ve ruhlarla olan bir ilişkiyi ilerletir.

Birçok şaman, ruhlardan alınan gücün “yandıkları”, “ateşlendikleri” veya “çok sıcak oldukları” zaman aldıkları söyler. Sıklıkla şaman esrimesi, “ısınma” olmadan ulaşılmaz bir durumdur. İçten gelen ateşi meydana getiren bu güç şamanlara, büyücülere ve genel olarak büyücülük uygulaması yapanlara dayandırılıyor.

Bu içten gelen ateş birçok isimle tanımlanıyor: mana (Endonezya, Madagaskar, Filipinler gibi Austronezya dillerinde doğaüstü güç), kundalini (Yoga felsefesindeki ruhsal enerji) ve num (Sibirya'daki Nenet kabilesinin dünyayı yaratan gök tanrısı) bunlardan bazılarıdır. Avustralya, Malezya takım adaları ve Sumatra boyunca, büyü kelimesi aynı zamanda “Isı” anlamına da gelmektedir. Özellikle Hint geleneğindeki güçlü metafizik kuvvet “çok sıcak”, “yakan” ve “sahip olduğun ateş” olarak tasvir edilir. İslam dinide mucizeler yaratana “kaynayan” ve tanrı ile iletişimde bulunana “yanmış” denir. İçten gelen ateş, birçok din ve mistik uygulamada bulunan bir fikirdir.


Çağrı :

Çağrı insan tarafından ruhlar alemine gönderilen bir davettir. Ruhları çağırmak, insan hayatını etkileyen görünmeyen güçleri çağırmaktır. Çağrı mütevazi bir istektir. Alçakgönüllü insanlar, acınacak hale gelmeden merhamet ve yardım çağıranlardır.

Çağrı, ritüel veya etkinliğin Evrenin akışı ile hem başarılı hem de uyum içinde olduğunda ruhun müdahalesi için bir istektir. Gerçek çağrı teslimiyete yol açar ve insani ihtiyaçlardan kurtuluşu sağlayarak durumun öyle olacağının güvencesidir. Biri ruhu çağıran, müdahale isteğinin nasıl başarıldığının beklentisi olmadan isteğine tamamen güvenmelidir.


Kam :

Altay dilinde Şaman kelimesinin eril olanı. Dişil olanına ise Utugun deniyor.

(Şamanın dişili ise pek kullanılmasa da Şamanka'dır.)

11

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Şaman Yolculuğu 1/3


Şaman, kendi isteği ile diğer farkındalığa girerek ve kayıp sıradan gerçekliği kullanarak bilgi, erk kazanan, ve diğer kişilere yardım eden insandır. Yolculuk, şamanın gizli sıradan gerçek ile ilişki kurduğu ve bunu kullandığı deneyimin genel bir sözdür. Yolculuk ve bedenlenme esrimesi şaman tarafından kullanılan diğer gerçeklik sürecinin iki kutbudur.

Yolculuk bir sanatın bir formudur. Şarkı söylemek, dans etmek, resim çizmek, ve diğer tüm etkileyici sanatlar gibi, yolculuk insanların doğuştan sahip oldukları bir yetenektir. Doğuştan olan sanatsal yetenekler her insanda bulunur ve eğitimle geliştirilir. Doğuştan olan yeteneklere ek olarak, bazı insanlar bu alanların bir veya birkaçı ile ödüllendirildi. Bu çoğu kişinin şaman yolculuğu yapabildiğini, fakat yalnızca birkaçının şaman olabildiğini açıklar.

Şaman, yalnız banyoda şarkı söyleyenlere karşın şarkı söylerken var olan şarkıya ayrıntı ve melodi ekleyendir. Şaman yolculuğun ustasıdır. Bu yolculukta şaman, gördüğü, hissettiği, ve deneyimlediği şeylerden sıklıkla tarifsiz bir neşe ile dolar. Şaman karşısında açılan güzel ve gizemli dünyalarda huşu ile dolaşır. Yolculuk deneyimleri gerçek gibi hissedilen uyanık rüyadır, şaman bu macerasında hareketlerini ve yönünü denetleyebilmektedir. Şamam, yeni veya kadim, tuhaf veya bilinen her iki evrene erişim sağlıyor. Şamana, tüm varoluşun bütünü içinde kendi hayatının anlamı, ölümü veya yaşamı ve bulunduğu yer hakkında derin bilgiler sağlar.

Kabile kültürleri, şifacılar, teşhis edenler, veya ritüelleri öğretmeye nitelikli olanlarla bu niteliklerden başka, bedenlerinin dışında yolculuk yapıp ruhlar dünyasındaki güçler ile ilişki kurmaya yetenekli olanlar arasında, dikkatli bir ayrım yapmaktadır. Otacının, telepatik, kehanet, veya önsezi yetenekleri olması gerekir, ama halen eksiktir ve eğer kendi isteği ile ruhlar dünyasına seyahat edemiyorsa eğitime ihtiyacı var demektir.

Yolculuk yapmaya yetenekli olması, şamanın, yaratılıştaki her şeyin bir parçası olabilmesi, her şey ile bağlantı kurabilmesi imkanını tanır. Bu Şamanizmin tamamlayıcı parçasıdır. Şamanın “esrime tekniği” veya başka alemleri kullanma ustalığı, yalnızca herhangi birinin kendi farkındalığının dışında olma teknikleri değildir.

Şamanın değişik bir durumdaki yolculuğunu fark etmek için, aynı anda deneyimlenen iki nitelik var: İlki, şamanın kendi farkındalığının dışında ve her şey ile bağlantıda olması,; ikincisi, şaman sıradan gizli gerçeklik ile iletişim kurabilir ve kasıtlı olarak bundaki değişikliği etkiler. Bu tür yolculuklar şamanı diğer şifacılardan ve beden dışı yolculuk yapanlardan ayırır.

Şaman yolculuğunda ruhun ilk hareketi kendi bedeninin dışına çıkmasıdır. Ancak, beden dışı yolculuğu deneyiminden gerçekten ayıran ikinci adımdır. Bu yolculukta şamanın diğer varoluş diyarlarına girebilme, burada yaşayan varlıklara katılma, ve insan ruhları ile ilişki kurma yeteneği vardır. Şamanın kendi farkındalığını başka bir varlığın farkındalığına gönderme ve geri gelme yeteneği şaman yolculuğunun esasıdır.

Şamanın yolculuğunda kısmen kontrole sahip olduğu düşünülür. Bazı yolculuklarda, bu deneyim lusid rüya veya değişik psikoterapik görü yöntemleri olan,yönlendirilmiş imgeler, yönlendirilmiş meditasyon, “uyanık rüya” ve Jung sistemi yöntemine göre aktif imgelemdir. Ancak, tüm bunların aynı durum oldukları söylenemez, fakat aralarında çakışma ve benzerlik olduğu söylenebilir.

12

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Şaman Yolculuğu 2/3


Şamanın yolculukla, hasarlı bir ruha getirebileceği şifa için, halen eşsiz, tanımlanmamış, ve kopyalanmamış bir şey var. Bu şifayı başarmak için şaman, yolculuğu esnasında, sıklıkla bilinmeyen dünyalar, korkutucu ruhlar, ölüm kalım savaşları, ve de, derin bir esrime durumu ile karşı karşıya gelir. Tüm bu deneyimler şamanın ve hastasının yaşamını ve uzun ömrünü doğrudan etkiler.

Tıp Doktoru, Felsefe Doktoru, yazar, Psikiyatri, Felsefe ve Antropoloji profesörü olan Roger Walsh, birçok farklı şaman uygulayıcıları ile röportajlar, ve kişisel deneyimi ile, şaman yolculuğunun çerçevesini böyle tanımlamaktadır:

1. Yolculuklar belirli bir amaç için yapılır, örneğin, bir hastayı şifalandırmak, kuraklık zamanında yağmur yağdırmak, ölen kişinin ruhuna kaynağa giderken eşlik etmek, vs.

2. Şaman kendine özel uygulamalar veya disiplinler yolu ile değişik bir gerçeklik durumuna girer. Şamanın konsantrasyonu akıcı bir şekilde odaklanır, değişik gerçeklik durumunu denetler ve yolculuk esnasında nesneden nesneye özgürce hareket eder.

3. Şaman değişik gerçeklik durumu ile bağlantı kurduğunda hemen yolculuğuna başlar, bedeninden ayrıldığını deneyimler, bedenine ve çevresine karşı farkındalığı, az veya çok azalır, ve özgür bir ruh gibi yolculuk eder.

4. Özgür ruh, şaman kozmolojisine özellikle şamanla veya şaman kültürü ile girdi, ve sıklıkla Üst Dünya, Orta Dünya, ve Alt Dünya ile ilgili olarak her zaman olmasa bile, şamanın dikkati buraya akıcı olarak odaklandı.

5. Şaman bu yolculuğu, görsel, sezgisel, duyusal, kişisel, duygusal vs. gibi birçok algısal yöntemle inandırıcı bir şekilde deneyimlemektedir.

6. Bu yolculukta şaman kişisel ruhları yardım için çağırmaktadır.

7. Ortaya sunulan sorunun kaynağını bulmak ve halletmek için şaman sıra dışı gerçeklikle hareket etmektedir ve bilgi şeklindeki enerji ile (örnek olarak, tavsiye, ritüel, çare), erk ilr (örnek olarak, hayvan ruhları veya kişisel erk), veya kayıp ruhun parçaları ile geri döner.

8. Şaman, sıra dışı gerçeklikten kendi isteği ile çıkar ve kendi bedenine tekrar geri girer.

9. Şaman yolculuktan elde ettiği enerjiyi hasta ile bilgi iletişimi kurarak iletir veya fiziksel olarak kayıp enerjiyi hastaya iade eder. Bazı şamanlar yolculuklarındaki içerikleri bir kazançmış gibi anlatır ve dönüşünün üzerine alınan enerjiyi hastasına aktarır ve/veya yolculuğun belirli yönlerini yorumlar.

Yolculukta şaman, kendisini fiziksel bedeninden ve fiziksel dünyanın sınırlarından özgürleşmiş olarak deneyimler. Yolculuk deneyimi sıklıkla yardımcı bir ruhun yardımını gerektirir veya onunla birleşip yolculuğu yardımcı ruh olarak yapar. Örnek olarak, Amazonlu bir şaman yağmur ormanında koşan bir jaguar gibi veya jaguar ile koşan biri gibi deneyimlemiştir. İçerik ve yolculuğun içeriği karmaşık ve uyumludur, anlamı çok çeşitlidir ve sıklıkla mizah açısından zengindir.

İçerik şamanın öğrendiği kozmoloji ve yolculuğun amacı ile bağlantılıdır. Ancak, yolculuk hiç bir zaman iki kez aynı olmaz, örnek olarak Ölüler Dünyasına yapılan iki yolculuk aynı değildir.

13

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Şaman Yolculuğu 3/3


Gerçekliğin değişik durumuna girmek için şamanlar birçok farklı uygulamalar kullanır: davul, şarkı, dans, oruç, uyku orucu, prikotropik bitki kullanmak, konsantrasyon, gözünde canlandırma (vizualizasyon), koşmak, atlamak, ve cinsel ilişkide bulunmak. Bu uygulamalar genellikle birlikte kullanılır. Örnek olarak, psikotropik bitki kullanıldıktan sonra oruç ve uyku orucu üç – dört günlük dans veya şarkı ritüelinin parçasıdır. Seçilen araç birçok değişkene bağlıdır, gelenek, eğitim, ustalık derecesi, yolculuğun amacı, kültürel beklentiler, ve/veya kişisel tercih buna dahildir.

Yolculuk, teşhis, kehanet , ve şifa için kullanılır. Yolculuk sorunun kaynağını teşhis etmede ve çözüm yolundaki birçok teşhis yöntemlerinden biridir; örnek olarak, hangi bitkiler ve nasıl kullanılacak, hangi ritüeller uygulanacak, hangi yasaklara uyulacak, ve hangi ruhlar bununla ilgilidir. Şaman tarafından kullanılan teşhis yöntemleri eğitime, gelişime, ustalığa, kültürel beklentilere, ve/veya şamanın doğuştan aldığı yeteneklerine bağlıdır.

Yazar ve teoloji profesörü olan Mircea Eliade, şaman yolculuğu, şamana ayrıcalıklı olan büyü teknikleri ile ayırt edildiğini ve Üst Dünya, Alt Dünya, veya okyanusun dibinde olduğunda bunu esrime ile açıklıyor. Kullanışlı uygulamada yolculuk olası olarak esrime olduğunu söylemek daha doğrudur, çünkü, şaman yolculuk esnasında ruhlar dünyası ile bağlantıdadır. Ancak, şamanın esrimeye kaymasının bütünlüğünü etkileyen transın asıl derinliği, şamanın teşhisi ile kararlaştırılır. Teşhis, dinsel inançlar veya kültürel eğilimlere değil, hastanın ihtiyacı olan şifa ile ilgilidir.

14

Cvp: Şamanizm Ansiklopedisi

Doğa Ruhları

Doğa ruhları şamanın diğer farkındalık durumunda iken çalıştığı birçok yardımcı ruhlardan (görünmez dünyanın enerjileri) biridir. Doğa ruhu doğada bulunan herhangi bir formdaki ruhsal görünüştür, örnek olarak, ağaçlar, su, güneş, ay, gökyüzü, rüzgar, dağ, taşlar, vs. Şamanlar tüm bunları bir bütün olarak bağlandığı Kozmos boyunca tanımlar. Bu bütünü Kozmos'un yaratıcı yaşam gücü olarak deneyimlerler. Bu bütünün tüm görünümleri bu ruh veya yaşam gücü ile doldurulmuştur. Böylece, canlı veya cansız, doğanın tüm görünüşlerinin bir ruh taşıdığına inanılır.

Genelde, doğa ruhlarının fiziksel bir formda hayat sürdüğüne inanılır, örnek olarak, Amazondaki Shuar yerlileri güneşin ruhu Inti'nin, fiziksel güneş olduğunu ve fiziksel güneşte yaşadığına inanır. Doğa ruhu şamanla çalışmak için fiziksel formunu terk ettiğinde, insan formunda veya doğal formunda gözükür. Doğa ruhları yardımcılar, öğretmenler, ve şifa gücünün kaynağı olarak gören Japonya'nın Shinto, Meksika'daki Huichol, ve güneydoğu Asya'nın pek çok insanının bulunduğu kültürlerdir.

Çalıştıkları özel yardımcı ruhu kim olursa olsun, tüm şamalar şifa için kullandıkları enerjiyi doğadan çekerler. Bu durum bazı kültürlerde doğanın kendisinin bir yardımcı ruh olduğu inancının bir yansımasıdır. Örnek olarak, Batı Afrika'da Doğa Ruhu, Dawera, her birinin bir tapınağı ve bu tapınağa bakan bir rahibi olan, beş elementten biridir. Dawera her şeydir, hayvanlar, bitkiler, ve tüm coğrafi özellikler. Dawera, büyü yapmak, büyük değişiklikler yapmak, ve Büyük Gizeme bağlanmak için çağrılır.


Yeni (Neo) Şamanizm

Yeni (Neo) Şamanizm tanımlaması değişip durmaktadır. Yeni Şamanizm sıklıkla modern Batılıların farklı şaman geleneklerde unsurlar alarak yeni karmaşık inanç, ritüel, ve uygulamalar yaratmakla ilgilidir. Bu inançlar, ritüeller, ve uygulamalar doğrudan Şamanizm ile ilgili olması gerekli değildir. Şaman ve şaman dışı ruhsal formların geniş bir dizisinden, uygulama olarak değil de edebi anlamda şamanın genellikle idealleştirdikleri mecazlardan, alınmıştır.

Yeni şaman uygulamaları seçkin ve şekilsizdir. Uygulamacılar, var olan şaman kültürlerinin uygulamalarını benimsemekten ve ritüelleri karıştırmayı denemekten kaçınmaz. Bu anlamda, yeni Şamanizm, modern Şamanizmin bir görünümü değildir, çünkü öncelikle bir şaman ile ilgili değildir.

Bazı bilim insanları Yeni Şamanizmi, şamanların yeni uygulamaları gelenek dışı bir şekil alan geleneksel şaman kültürünü canlandırmak için başvurur. Bu anlamda, Yeni Şamanizm modern Şamanizmin bir görünümüdür. Şaman uygulamalarının doğal tabiatı zaman içinde dönüşmektir. Şamanizmin yerli şaman kültürlerinde canlanması, Şamanizmin doğal tavrıdır.


Çeviri : Aki
christina pratt