1

Konu: Zamanın çarkı

“Eski çağ Meksika şamanlarının dünyası hakkında yazdığım kitaplardan yapacağım bu alıntıların dolaysız kaynağı, öğretmenim ve kılavuzum, Meksikalı Yaqui kızılderilisi şaman don Juan Matus’tan bir antropolog olarak almış olduğum açımlamalardır. Kendisi, kökleri eski çağlarda Meksika’da yaşamış olan şamanlara kadar uzanan bir silsilenin üyesiydi.


Don Juan’ın izlediği yol, beni farklı bir bilişsel sistem olarak adlandırdığı olgunun içine çekme girişimiydi. Bilişsel sistem derken, bilişselliğin standart tanımını kastediyordu.: “gündelik yaşamın farkındalığından, hafıza deneyim, algılama ve eldeki herhangi bir sözdiziminin ustaca kullanımından sorumlu süreçler.” Don Juan, eski çağ Meksikası şamanlarının sıradan insanınkinden gerçek anlamda farklı bir bilişsel sisteme sahip olduklarını iddia ediyordu.


Bir sosyal Bilimler öğrencisi olarak edindiğim tüm mantık ve uslamlama ile, don Juan’ın bu iddiasını reddediyordum. İleri sürdüğü şeyin akla sığmayacak ölçüde saçma olduğunu ona sık sık yinelemiştim. Bana göre bu olsa olsa entellektüel bir sapınç olabilirdi.


Çevremizdeki dünyayı bizim için kavranabilir kılan normal bilişsel sistemimize olan inancımı yıkabilmek için ikimiz de onüç yıl boyunca çabaladık. Bu yıllar boyunca maruz kaldığım şiddetli saldırılardan sonra, istemeyerek de olsa kavradım ki, don Juan gerçekten farklı bir bakış açısından yola çıkıyordu. Bunu kabullenmek benliğimi yakıp kavurdu. Bir hainmişim gibi hissediyordum. Dehşet verici bir sapkınlığı dile getirir gibiydim. Onların dünyasındaki bakış açılarını bizim kavramsallaştırma aygıtlarımızla tanımlayabilmek mümkün değildi. Örneğin onlar evrendeki özgür akışı içinde enerjiyi algılıyorlardı; toplumsallaşma ve sözdiziminin bağlayıcılığından arınmış, saf titreşim özelliğine sahip enerjiyi. Bu edime görme adını vermişlerdi.


Don Juanın ana amacı, enerjiyi evrendeki akışı içinde algılamama yardımcı olmaktı. Şamanların dünyasında, enerjiyi bu biçimde algılamak, farklı bir bilişsel sisteme daha derin ve özgür bir bakış açısı edinmek için ilk zorunlu aşamadır. Bende bir görme tepkisi uyandırmak için Don Juan bilişselliğin öbür yabancı birimlerini kullandı. Bunların en önemlilerinden biri özetleme olarak adlandırdığı birimdi, ve kişinin yaşamının bölümlere ayrılarak sistematik biçimde irdelenmesinden oluşuyordu; eleştiri, ya da hata bulma amaçlı bir inceleme değildi bu; kişinin yaşamını anlama ve seyrini değiştirme çabasını içeriyordu. Onun iddiasına göre, uygulamacı, yaşamını özetlemenin gerektirdiği tarafsızlıkla bir kez gözden geçirdi mi, artık aynı yaşama dönmesinin hiç yolu yoktu.


Don Juan’a göre evrendeki akışı içinde enerjiyi görmenin anlamı, bir insanoğlunu enerjiden oluşmuş bir ışıltılı yumurta, ya da bir küre olarak görme ve örneğin, zaten parlak olan o enerji küresinin içinde yeralan bir pırıltı noktası gibi, tüm insanlarca paylaşılan kimi ortak özellikleri ayırtedebilme yetisi idi. Şamanlar, algılamanın birleşim noktası adını verdikleri bu pırıltı noktasında oluşturulduğu düşüncesine varılıyordu. Ne denli garip görünse de, don Juan haklıydı; çünkü olan kesinlikle budur.


Şamanlar, enerjiyi doğrudan algılamanın kendilerini enerjik gerçekler olarak tanımladıkları olgulara götürdüğünü iddia ediyorlardı. Enerjik gerçek diye adlandırdıkları, enerjiyi doğrudan görmekle elde edilen, nihai ve indirgenemiyecek sonuçlara götüren, tahminler yürütülerek ya da standart yorumlama sistemimize uydurmaya çalışılarak üzerinde oynanamayacak bir görüştü.


Bütün öbür özelliklerinin yanısıra don Juan bir nagualdi; ki bu da şaman uygulamacılar için doğal lider demekti, yani kendi esenliğine zarar gelmeksizin enerjik gerçekleri inceleme yetisine sahip kişi. Bu yüzden yoldaşlarının başına geçip, onları beimlenmesi olanaksız düşünme ve algılama yollarına başarıyla götürme yetkisine sahipti.


Don Juan’ın, bilişsel dünyası hakkında bana öğrettiği tüm gerçekleri göz önünde tutarak, onun da katıldığı bir sonuca vardım; bu tür bir dünyanın en önemli birimi, niyet fikriydi. Niyet, evrendeki akışı içinde enerjiyi gördüklerinde gözlerinde canlandırabildikleri bir güçtü.


Bunu zaman ve uzayın tüm cephelerine müdahale eden, her şeyi kaplayan bir güç olarak kabul ediyorlardı. Herşeyin ardındaki güdüydü o; ancak niyetin o şamanlar için taşıdığı değerlerin inanılması en güç olanı insanla çok yakın bağıydı. İnsan her zaman onu yönetebiliyordu. Şamanlar bu gücü etkilemenin tek yolunun kusursuz davranıştan geçtiğini anlamışlardı. Ancak en disiplinli uygulamacı bu ustalığa kalkışabilirdi.


Eski çağ Meksikası şamanları için zaman, bir düşünce gibiydi; boyutları kavranamayacak büyüklükte bir şey tarafından düşünülmüş bir şey gibi. Onlarca mantığa uygun olan şöyle bir yargıya varmışlardı: İnsan, zihniyle kavrayabilmesi mümkün olmayan güçler tarafından düşünülmüş bir düşüncenin parçasıydı, ancak gene de o düşüncenin ufak bir oranını elinde tutuyordu. Olağanüstü bir disipline bağlı olan belirli koşullar altında kurtarabildiği bir yüzdeydi o.


Uzay, o şamanlar için soyut bir eylem alemiydi. Ona sonsuzluk diyorlar ve ondan canlı varlıkların tüm girişimlerinin toplamı olarak söz ediyorlardı. Uzay onlar için daha ulaşılabilir, neredeyse dünyevi bir şeydi. Uzayın soyut biçimde formüle edilmesinde daha büyük bir yüzdeye sahip gibiydiler. Don Juan’ın yorumlarına bakılırsa, şamanlar zaman ve uzayı asla bizim yaptığımız gibi belirsiz soyutlamalar olarak kabul etmiyorlardı. Onlar için zaman ve uzayın her ikisi de formullerinin anlaşılmaz olmasına karşın, insanın ayrılmaz bir parçasıydı.


O şamanların zamanın çarkı adını verdikleri bir bilişsel sistemi daha vardı. Zamanın çarkını açıklarken, zamanın sonsuz uzunlukta ve genişlikte, içinde düşünce olukları bulunan bir tünel gibi olduğunu söylüyorlardı. Her oluk sonsuzdu ve bu olukların sayısı da sonsuzdu. Canlı varlıklar, yaşam gücü tarafından tek bir oluğun içine bakmaya zorlanıyorlardı. Tek bir oluğun içine bakmak; onun tarafından kapana kısılmak ve o oluğu yaşamak anlamına gelmekteydi.


Bir savaşçının nihai hedefi, esaslı bir disiplin sonucu kararlı dikkatini zamanın çarkına odaklamak ve böylece onun dönmesini sağlamaktır. Zamanın çarkını döndürmeyi başarabilen savaşçılar, herhangi bir oluğun içine bakıp, ondan diledikleri şeyi çekip çıkarabilirler.. O oluklardan yalnızca birinin içine bakmaya zorlayan büyüleyici güçten bağımsız olmak, savaşçıların her iki yöne de bakabilmesi anlamına gelir; onlardan uzaklaşan ya da onlara doğru ilerleyen zamana.”


Carlos Castaneda

2

Cvp: Zamanın çarkı

Zamanın çarkı kitabını 10 yıl önce kitapçıda incelediğimde (aslında ayak üstü okumuştum)diğer kitapların özeti demiştim neden böyle bi kitap yazmaya gerek duyulmuşki diye sormuştum. Niyetlerini beğenmemiş:) ve kitabı satın almamıştım. Bu düşüncemi 2 yıl önce bi savaşçı arkadaşıma ifade ettim. 'Yeniden oku kitabı'dedi. Yeniden okudum.

Yıllarca içeri girmek için kapısını çalmıştım Bilginin. Sesimi duyuramadığımı düşünmüştüm hiç somut bi ilerleme görmemiştim kendimde. Ama hiç vazgeçmiyordum yine de.

Zamanın Çarkını yeniden okuduğumda sesimin duyulduğunu, kapının açıldığını ve içeride ateş hattında yürüyebilmem için içimdeki savaşçı yapımın güçlendirildiğini anladım. Kapıyı kim çalarsa kapı açılıyordu her zaman ama...


Eski çağ şamanlarının niyeti tarafından yüreklendirildiğimizi; onların niyetinin, bundan haberimiz olmasa bile içimizdeki savaşçı yapımızın pekiştirldiğini ve bu yolda hiç de yalnız olmadığımızı duyumsadım.

Zamanın çarkında aklımızın almadığı bi gücün zamanı geldiğinde olaylara müdahale ettiğini okuyoruz. Bu gücün farkında olmamız için, daha doğrusu bu gücün farkındalık alanına girmek için, sarsılmaz niyet ve savaşçının yolu olmazsa olmazımız.

Castaneda diyor ya:'kıyıya kadar yüzüp kıyıda boğulmamalıydık'. Bu kitap tam da hiç bi şey olmadı hiç bi ilerleme olmuyor dediğim bi zamanda tamda kıyıda boğulacakken bana çok şey anlattı.