[ Kilitli ] 4 Farkındalık Parıltısı

Eski görücülerin ustalığı bu parıltıyı hareket ettirebilmeleriymiş, orijinal yerinden, kozanın yüzeyinden genişliğince kozanın içine yayabilmeleriymiş. Susup hala derin bir uykuda olan Genaro’ya baktı. “Genaro, açıklamalara aldırmaz,” dedi. “O, yapar. Velinimetim onu sürekli çözülmez sorunlarla yüz yüze bıraktı. Böylece sol yana rahatça girdi ve bunun hakkında fazla düşünecek, merak edecek bi durumu olmadı.” “Böyle olmak daha mı iyidir, don Juan?” “Belli olmaz. Onun için mükemmel. Sen ve benim için tatminkar olmazdı, şu ya da bu şekilde bi açıklamaya ihtiyaç duyardık. Genaro veya benim velinimetim yeni görücülerden çok eskilere benzerler: farkındalık parıltısıyla istediklerini denetler ve yaparlar.” Oturduğumuz yaygıdan kalkıp, kollarını ve bacaklarını esnetti. Konuşmaya devam etmesi için ısrar ettim. Gülümsedi ve dinlenmem gerektiğini, konsantrasyonumun azaldığını söyledi. Kapı çalındı. Uyandım. Karanlıktı. Bir an nerede olduğumu çıkaramadım. İçimde bir şey, sanki bir parçam hala uykudaymışçasına çok uzaklardaydı, yine de tamamen uyanıktım. Açık pencereden gelen ay ışığı, görebilmeme ancak yetiyordu. Don Genaro’nun kalkıp kapıya gittiğini gördüm. Onun evinde olduğumun ayırdına vardım. Don Juan yerdeki bir yaygıda, derin bir uykudaydı. Üçümüzün dağlara yaptığımız yolculuktan sonra ölü gibi yorgun dönüp uyuyakaldığımız apaçık ortadaydı. Don Genaro, gaz lambasını yaktı. Onu takip edip mutfağa gittim. Birisi ona sıcak çorbayla bir yığın mısır ekmeği getirmişti. “Sana kim yemek getirdi?” diye sordum. “Senin için yemek yapan bir kadın mı var burada?” Don Juan da mutfağa gelmişti. İkisi de sırıtarak bana baktılar. Her nedense gülümsemeleri beni dehşete düşürüyordu. Hatta don Juan sırtıma vurup beni ileri farkındalık durumuna geçirdiğinde neredeyse dehşetten çığlık atacaktım. O zaman, belki de uykudayken ya da uyanırken günlük farkındalığa geri dönmüş olduğumu anladım. Sonra, tekrar ileri farkındalığa geçtiğimde tattığım duygular, ferahlama, kızgınlık ve belirgin bir hüznün karışımıydı. Tekrar kendim olduğum için içim rahatlamıştı çünkü bu anlaşılmaz durumları kendi öz benliğim saymaya başlamıştım. Bunun basit, tek bir nedeni vardı -bu durumda iken kendimi bütün hissediyordum; hiçbir şeyim eksik değildi. Kızgınlık ve hüzün, güçsüzlüğe tepkiydi. Her zamankinden fazla varlığımın sınırlarının farkındaydım. Don Juan’a yaptığımı nasıl yapabildiğimi sordum. İleri farkındalık durumunda geriye bakıp hakkımdaki her şeyi hatırlıyordum; iki durumda da yaptıklarımın dökümünü yapabilirdim; hatta anımsama konusundaki yetersizliğimi bile hatırlıyordum. Ama olağan, gündelik farkındalığıma döndüğümde ileri farkındalıkta yaptığım herhangi bir şeyi hayatım buna bağlı olsa bile hatırlamıyordum. “Dur, dur biraz,” dedi, “daha bi şey hatırlamış değilsin. İleri farkındalık yalnızca bi ara durumdur. Arkasında sayısız başka şeyler vardır ve hayatın buna bağlı olsa bile bunları hatırlamana olanak yok.” Haklıydı. Neden bahsettiğinden hiç haberim yoktu. Açıklaması için yalvardım. “Açıklaması gelecek.” dedi. “Uzun bi süreç olsa da sonunda oraya geleceğiz. Uzun çünkü ben de senin gibiyim; anlamak istiyorum. Açıklamalara bulaşmayan velinimetimin tam tersiyim. Onun için sırf eylem vardı. Bizi anlaşılmaz sorunlarla karşı karşıya bırakır ve çözmemizi beklerdi. Bazılarımız hiçbi şey çözemedi ve eski görücüler gibi olup çıktı: tamamen eylemci ve gerçekte bilgisiz.” “O anılar hafızamda kalmış mı?” diye sordum. “Hayır. Bu çok basit olurdu.” diye cevapladı. “Görücülerin eylemleri insanı zihin ve beden olarak ayırmaktan daha karmaşıktır. Sen ne yaptığını ya da neye tanık olduğunu unuttun çünkü eylem halindeyken unuttuğun görüyor olduğundu.” Son söylediklerini yeniden yorumlamasını istedim. Sabırla, unuttuğum her şeyin günlük farkındalığımın geliştiği ve yoğunlaştığı bir durumda yer aldığını, bunun da varlığımın diğer tüm alanlarının kullanıldığı bir durum olduğunu açıkladı. “Unuttuğun her şey, tüm varlığının o alanlarında yakalanmış,” dedi. “O diğer alanları kullanmak görmektir.” “Kafam her zamankinden daha fazla karıştı, don Juan,” dedim. “Suç sende değil,” dedi. “Görmek, her şeyin çekirdeğini çırılçıplak ortaya koymak, bilinmeyene tanık olmak ve bilinemeyene de göz atmaktır. Böyle olduğundan kimseye rahat vermez. Görücüler, çoğunlukla varoluşun anlaşılmaz derecede karmaşık olduğunu bulguladıklarında dağılırlar ve olağan farkındalığımız kısıtlamalarıyla onu kavramayı daha da zorlaştırır. Konsantrasyonumun tam olması gerektiğini tekrarladı, anlamak çok önemliydi, yeni görücülerin en çok değer verdiği şey derin, hissiyatsız aymalardı. “Örneğin, geçen gün,” diye devam etti, “la Gorda ve senin kibrinizi anladığında aslında gerçekte hiçbi şey anlamamıştın. Duygusal bi patlama yaşadın, o kadar. Bunu şundan söylüyorum, ertesi gün, hiçbi şeyin ayırdına varmamış gibi, kibrin yeniden doludizgin tırmanmıştı. “Eski görücülere de aynısı oldu. Onlar duygusal tepkilere kapıldılar. Ama ne gördüklerini anlama zamanı geldiğinde, yapamadılar. Anlamak için sağduyuya gereksinim duyulur, duygusallığa değil. Ayırdında oldukları için ağlayanlara dikkat et çünkü onlar hiçbi şeyin ayırdına varamamışlardır.” “Bilgi yolunda, ölçülü anlayışta olmayanlar için dile gelmeyecek tehlikeler vardır,” diye devam etti. “Sana, yeni görücülerin, farkındalığın gerçeklerini sıraladıkları düzeni görerek -lâkin gözlerinle değil- destekleyeceğin bi yolu ana hatlarıyla göstereceğim. Uzun bir sessizlik oldu. Bana gözlerini dikmişti. Kesinlikle ona bir soru sormamı bekliyordu. “Herkes, görmenin gözlerle yapıldığını sanma yanılgısına düşer,” diye devam etti. “Ama bu kadar yıl sonra bile görmenin gözle alakası olmadığının hala ayırdına varamamana şaşırma. Bu yanlışın yapılması olağan.” “Peki, nedir görmek o zaman?” diye sordum. “Görmek, bağlanmaktır,” diye yanıtladı. Ve ben de ona, algı bağlanmadır dediğini hatırlattım. Sonra bana, her zamanki yayılım bağlanmalarının, günlük dünyanın algılanması için kullanıldığını, ama yayılım bağlanmalarının sıradan hayatta hiçbir zaman kullanılmayanlarının görmek olduğunu açıkladı. Böyle bir bağlanma gerçekleştiğinde görürüz dedi. Görmek, o yüzden, sıradışı bir bağlanma sonucu oluştuğundan birinin bakabileceği bir şey olamazmış. Sayısız defalar görmeme rağmen gözlerime önem vermemenin hiç aklımdan geçmediğini söyledi. Görmenin, sunuluşuna ve betimine yenik düşmüştüm. “Görücüler gördüklerinde, yeni bi bağlanma olurken bi şey her şeyi açıklar,” diye devam etti. “ Bu kulaklarına neyin ne olduğunu söyleyen bi sestir. Bu ses yoksa görücünün meşguliyeti görme değildir.” Bir anlık duraklamadan sonra, görme sesini açıklamaya devam etti. Görmenin duyma olduğunu söylemenin aynı derecede hatalı olduğunu söyledi, çünkü bundan çok daha fazlasıydı, fakat görücüler bu yeni bağlanış için sesi ölçü olarak kullanmayı tercih etmişlerdi. Görme sesinin çok gizemli, açıklanamaz bir şey olduğunu söylüyordu. “Kişisel fikrim, görme sesinin sadece insana ait olduğudur,” dedi. “Bunun nedeni konuşmanın insana özgü olması olabilir. Eski görücüler, bu sesin insanlığa çok yakın bi üstün varlığın, insanın koruyucusunun olduğuna inandılar. Yeni görücülerse, insanın kalıbı dedikleri bu varlığın bi sesi olmadığını bulguladılar. Görme sesi, yeni görücüler için oldukça anlaşılmaz bi şeydi; Kartal’ın kanatlarında, harpistin parmaklarının harp üstünde gezdiği gibi gezinen farkındalık parıltısı derler buna.” Daha fazla açıklama yapmayı, sonradan açıklamalarını yaptıkça her şeyin netleşeceğini söyleyerek reddetti. Don Juan konuşurken tüm konsantrasyonumu öylesine ona vermişim ki sofraya oturduğumu dahi hatırlamıyordum. Don Juan konuşmayı kesince çorba tabağının boş olduğunu fark ettim. Genaro ışıldayan bir gülümsemeyle bana gözlerini dikmişti. Tabağım önümde masadaydı ve o da boştu. Sanki yeni yemeyi bitirmişim gibi sadece azıcık çorba artığı vardı içinde. Ne yemek yediğimi ne de masaya gidip oturduğumu anımsamıyordum. “Çorbayı beğendin mi?” diye sordu Genaro ve gözlerini kaçırdı. Beğendiğimi söyledim, çünkü anımsamakta çektiğim zorluğu kabul etmek istemiyordum. “Benim damak zevkim için biraz fazla açılıydı,” dedi Genaro. “Sen de hiç acılı yemezsin, onun için sana dokunmayacağını umarım. Keşke iki porsiyon yemeseydin. İleri farkındalıkta daha bi iştahlı oluyorsun sanırım, ha?” Herhalde haklıydı. Susuzluğumu bastırmak ve boğazımı yumuşatmak için koca bir sürahi su uzattı. Ciddiyetle hepsini içtiğimde ikisi de uluyarak kahkahalara boğuldular. Birdenbire, neler olduğunu anlayıverdim. Ayırt edişim fizikseldi. Sanki tam gözlerimin ortasında bir kibrit yakılmış gibi bir ışık çaktı beynimde. Genaro’nun beni tiye aldığını o zaman anladım. Yemek yememiştim. Don Juan’ın konuşmalarına o kadar kapılmıştım ki onun dışında her şeyi unutmuştum. Önümdeki tabak Genaro’nundu. Yemekten sonra don Juan farkındalık parıltısıyla ilgili konuşmaya devam etti. Genaro yanımda oturup sanki bu açıklamaları daha önce hiç duymamışçasına dinledi. Don Juan, dışarıdaki yayılımlar denen kozanın dışındaki yayılımların baskısının koza içerisindeki yayılımlara baskısının, tüm hisseden varlıklarda aynı olduğunu söyledi. Fakat bu baskının sonuçları apayrıydı, çünkü kozalar baskıya akla gelebilecek her şekilde tepki gösteriyordu. Yine de belirli sınırlar içerisinde bazı benzerlikler vardı. “Şimdi,” diye devam etti, “görücüler dışarıdaki yayılımların baskısının içerdeki, her zaman hareket eden yayılımları yendiğini ve hareketini kestiğini görünce, saydam varlığın o anda farkındalıkla sabitlendiğini bilirler. “Dışarıdaki yayılımların, kozanın içerisindeki yayılımları yendiğini ve durdurduğunu söylemekle görücülerin anlatılamaz bir şey gördüğünü, hiç şüphelenmeden bunun anlamını bildiklerini söylemek istiyorum. Bu da görme sesinin, içerdeki yayılımların tamamıyla durduğu ve dışarıdakilerden bazılarıyla uyduğunu onlara söylediği anlamına geliyor.” Görücülerin, doğal olarak, farkındalığın bizim dışımızdan geldiğine, gerçek gizemin içimizde olmadığına inandıklarını, söyledi. Yaratılış olarak dışarıdaki yayılımlar, koza içindeki yayılımları sabitlemek için yapılmışlardı, farkındalığın numarası sabitleyici yayılımları içimizdekilerle birleştirmesi için bırakmasıymış. Görücüler, eğer bunun olmasına izin verirsek gerçekten olmamız gereken şey olacağımıza inanıyorlarmış -akışkan, devamlı hareket halinde, ölümsüz. Uzun bir sessizlik oldu. Don Juan’ın gözlerinde yoğun bir parlaklık vardı. Bana, çok derinden bakar gibiydiler. Gözlerinden her birinin bağımsız birer pırıltı noktası olduğu hissine kapıldım. Bir an için görünmez bir güce, içten gelen, onu tüketmeye niyetlenen bir ateşe, karşı çabalar gibi göründü. Bu geçince konuşmasını sürdürdü. “Her bi hisseden varlığın farkındalık derecesi,” diye devam etti, “dışarıdaki yayılımların baskısının ne kadarını onun taşıması için bırakabileceğine bağlıdır.” Don Juan, uzun bir aradan sonra açıklamaya devam etti. Görücüler, farkındalığın, döllenme anından itibaren yaşantımız boyunca arttığını, zenginleştiğini görmüşler. Görücülerin, örneğin, bir böceğin veya bir insanın farkındalığının döllenme anından itibaren şaşırtıcı farklılıkla fakat eşit tutarlılıkta büyüdüğünü gördüklerini söyledi. “Farkındalık, döllenme anından mı yoksa doğum anından itibaren mi gelişir?” diye sordum. “Farkındalık, döllenme anından itibaren gelişir,” diye cevapladı. “Sana her zaman cinsel erkenin çok önemli olduğunu ve büyük dikkatle denetlenip kullanılması gerektiğini söylemişimdir. Ama sen her zaman darılıp denetimle ilgili söylediklerimi ahlaki açıdan söylüyorum sandın; bense erkeyi biriktirip başka tarafa yönlendirmeyi anlatmak istemiştim.”